Αντι Επιτυχίας: Κεφάλαιο 7

Ξεκίνα να Διαβάζεις για να Αποκτήσεις Γνώση—Όχι για να Περάσεις την Τάξη

Ζούμε σε μια εποχή που η απόκτηση γνώσης δεν ήταν ποτέ τόσο εύκολη και τόσο προσβάσιμη όσο σήμερα.

Και παρόλα αυτά οι περισσότεροι δεν έχουν βρει τον τρόπο να αυξάνουν τις γνώσεις τους, να αναπτύσσουν νέες δεξιότητες και να βελτιώνονται πνευματικά.

Ζούμε επίσης σε μια εποχή που ο αναλφαβητισμός, η απουσία στοιχειωδών γνώσεων πάνω σε σημαντικά ζητήματα αυξάνονται με αφάνταστους ρυθμούς.

Μήπως οι άνθρωποι δεν θέλουν πλέον να μάθουν;

Ή μάλλον μήπως έχουμε παρατήσει την απόκτηση γνώσεων επειδή έτσι μας έμαθαν;

Η κοινωνία.

Το σχολείο.

Το πανεπιστήμιο.

Βλέπεις η γνώση είναι το θεμέλιο της ανθρώπινης εμπειρίας.

Ωστόσο, οι περισσότεροι έχουν μια βαθιά λανθασμένη αντίληψη για αυτήν.

«Τι κάνω λάθος;» — Θα αναρωτηθείς μετά από όλο αυτό.

Αυτό ακριβώς θα σου απαντήσω σε αυτό το άρθρο.

Θα μιλήσουμε για την πιο εύκολη μορφή απόκτησης γνώσης και πνευματικής εξέλιξης που υπάρχει εδώ και πολλά χρόνια.

Το διάβασμα.

Και όχι δεν έχω εύκολο τρόπο για να αποκτήσεις περισσότερη γνώση.

Αυτό είναι και το πρόβλημα στη συζήτηση αυτή.

‘Έχεις δεσμευτεί, συχνά υποσυνείδητα να βλέπεις το διάβασμα ως απλά ένα μέσο προς ένα σκοπό.

Ποιος είναι ο σκοπός;

Να απομνημονεύσεις.

Να περάσεις εξετάσεις.

Να τελειώσεις το μάθημα.

Σου θυμίζει κάτι;

Το 2012 όταν βρισκόμουν στην τελευταία τάξη του λυκείου, ήταν η περίοδος προετοιμασίας για τις λεγόμενες Πανελλαδικές Εξετάσεις.

Λίγο πολύ όλοι περάσαμε από κάτι αντίστοιχο.

Έχεις ένα συγκεκριμένο αριθμό μαθημάτων που πρέπει να αποστηθίσεις για να μαζέψεις μόρια προκειμένου να μπεις στο πανεπιστήμιο.

Δεν έχει σημασία τι θα καταλάβεις αρκεί να γράψεις ακριβώς όπως τα λέει το βιβλίο.

Καταλαβαίνεις πόσο παρανοϊκό ακούγεται όλο αυτό;

Ένα εκπαιδευτικό ίδρυμα που βρίσκεσαι για 12 χρόνια σε καλεί να μάθεις απέξω 4-6 μαθήματα (πολλές φορές άσχετα με την σχολή που επιλέγεις) προκειμένου να κάνεις το επόμενο βήμα.

Δηλαδή να μπεις σε ένα πιο σημαντικό εκπαιδευτικό ίδρυμα πάνω στο οποίο κάποτε έχτιζες την επαγγελματική σου πορεία.

Και το οποίο λειτουργεί επίσης με παρόμοιο τρόπο.

Δεν θυμάμαι τίποτα από τα μαθήματα του σχολείου.

Ούτε μια σελίδα, ούτε ένα απόσπασμα.

Και είμαι σίγουρος ότι ούτε εσύ θυμάσαι.

Όχι γιατί δεν έχεις το απαραίτητο επίπεδο, αλλά γιατί δεν τα έμαθες πραγματικά ποτέ.

Τη στιγμή που μπαίνουμε στο σχολείο, το διάβασμα αποκτά μια διαφορετική μορφή.

Παύει να είναι πλέον η πύλη προς την απόκτηση γνώσης, σκέψης, δεξιοτήτων.

Αντίθετα μετατρέπεται σε καταναγκαστικό έργο αποστήθισης.

Σε διδάσκουν να διαβάζεις απλά για να θυμάσαι.

Και έτσι καταλήγεις να μισείς το διάβασμα.

Και όπως είναι φυσικό αφήνεις κλειδωμένες απέραντες δυνατότητες πνευματικής διεύρυνσης.

Σήμερα δε, το περιεχόμενο σύντομης μορφής κάνει την κατάσταση ακόμη πιο δύσκολη.

Γιατί όμως;

Θα περίμενε κανείς πως με όλα αυτά τα γρήγορα βίντεο μπορείς να συλλέξεις πολύ περισσότερη γνώση.

Είναι όμως έτσι;

Ή μήπως σταθερά καταστρέφουμε την ικανότητα προσοχής σε κάτι;

Ο εγκέφαλος μας δυστυχώς πλέον δεν μπορεί να προσέξει κάτι για περισσότερο από 15 δευτερόλεπτα χωρίς να κάνει και κάτι άλλο.

Καταναλώνεις παθητικά χωρίς κριτική σκέψη περιεχόμενο χωρίς να μπορείς να βάλεις σε σειρά αυτά που μαθαίνεις γιατί μεταπηδάς από το ένα θέμα στο άλλο.

Η αληθινή απόκτηση γνώσης δεν είναι η κατανάλωση πληροφοριών.

Δεν είναι καν οι λέξεις σε μια σελίδα.

Είναι συναισθήματα, απορίες, περιέργεια που μας οδηγούν σε συμπεράσματα μέσα από περισσότερη αναζήτηση.

Και παίρνει χρόνο.

Γιατί κάθε βιβλίο που διαβάζεις, κάθε κεφάλαιο και κάθε πρόταση σε βοηθούν να κατανοήσεις καλύτερα τον κόσμο γύρω σου.

Η αλήθεια είναι ότι η πραγματική γνώση είναι συνυφασμένη με την εμπειρία.

Δεν πρόκειται για τη συσσώρευση δεδομένων αλλά για τη βαθιά ενασχόληση με αυτά.

Η διαδικασία της ανάγνωσης, της αληθινής ανάγνωσης, μας διδάσκει την ανθεκτικότητα, την υπομονή και την ικανότητα να σκεφτόμαστε κριτικά—όλα τα πράγματα που το σχολείο, κατά ειρωνικό τρόπο, συχνά αποτυγχάνει να μεταδώσει.

Είναι οι αποτυχίες, οι άβολες στιγμές που αντιμετωπίζουμε ιδέες που μας προκαλούν, που δημιουργούν τις πραγματικές εμπειρίες μάθησης.

Κι όμως, αυτές είναι ακριβώς οι στιγμές που έχουμε μάθει να αποφεύγουμε.

Και αν έφτασες μέχρι εδώ, καταλαβαίνεις ότι αν και το άρθρο αφορά την ανάγνωση βιβλίων δεν θα μείνει μόνο εδώ.

Μέχρι εδώ έμαθες το γιατί να διαβάζεις.

Τώρα θέλω να σου μιλήσω για το πώς να διαβάζεις.

Και μετά το τι να διαβάζεις.

Με τον τρόπο τουλάχιστον που έμαθα εγώ, και άλλαξε ολοκληρωτικά όλη μου η ζωή.

Πώς να Διαβάζεις

Αν είσαι ακόμα εδώ και δεν έχεις χαθεί σε γρήγορα βίντεο των social-media—θα έχεις συνειδητοποιήσει ότι το διάβασμα είναι κάτι περισσότερο από απλή κατανάλωση πληροφοριών

.

Πώς όμως το προσεγγίζεις;

Βήμα 1 : Ξεκίνα από το Γιατί

Οι μεγαλύτερες επιτυχίες στην ιστορία των ανθρώπων ξεκίνησαν από ένα «γιατί».

Κάποιος θέλησε να καταλάβει γιατί ένα μήλο πέφτει κάθετα προς το έδαφος.

Βαρύτητα.

Κάποιος θέλησε να βρει έναν τρόπο να κινεί ή να κινείται πιο αποτελεσματικά.

Τροχός.

Ακριβώς έτσι πρέπει να προσεγγίζεις τη γνώση μέσα από το διάβασμα.

Γιατί;

Τι θέλεις να μάθεις;

Τι σε ενδιαφέρει να εξελίξεις;

Τι θέλεις να καταλάβεις βαθύτερα;

Αναζήτησε κάποιον που έχει γράψει για αυτό.

Και κάπως έτσι αποκτάς το πρώτο σου βιβλίο.

Και μέσα από αυτό θα βρεις και τα επόμενα.

Μέχρι να πετύχεις το γιατί σου και να προχωρήσεις στο επόμενο σου θέμα.

Ο Νίτσε έλεγε: «Αυτός που έχει ένα γιατί να ζήσει, μπορεί να αντέξει σχεδόν τα πάντα».

Το ίδιο ισχύει και για την ανάγνωση.

Διαθέτοντας έναν σκοπό, αλλάζεις τον τρόπο που προσεγγίζεις το διάβασμα.

Βήμα 2: Μην Βιάζεσαι

Σε μια εποχή γρήγορης ικανοποίησης, σε πολλούς η ανάγνωση ενός βιβλίου φαντάζει ως μια επίπονη και αργή διαδικασία.

Θέλει υπομονή.

Θέλει να μένεις κάποιο χρονικό διάστημα σε αυτό που διαβάζεις προκειμένου να κατανοήσεις βαθύτερα το νόημα του.

Θέλει να προβληματίζεσαι.

Ο Henry David Thoreau είχε πει: «Τα βιβλία είναι ο πολύτιμος πλούτος του κόσμου και η καλύτερη κληρονομιά».

Αλλά αυτός ο «πλούτος» δεν είναι προσβάσιμος μέσα από βιαστικές ματιές αλλά μέσα από ενασχόληση.

Θα σου πω τι έχει βοηθήσει εμένα.

Δημιούργησε ένα σημείο ανάγνωσης στο σπίτι σου.

Κάπου που να ξέρεις ότι εκεί κάθεσαι για τη συγκεκριμένη συνήθεια.

Ένταξε το διάβασμα στην καθημερινότητά σου. Δεν χρειάζεται πολύ ώρα.

Ξεκίνα με 20 λεπτά μέχρι να φτάσεις στο 1 κεφάλαιο.

Ακριβώς όπως κάνεις και με οτιδήποτε άλλο.

Σιγά σιγά θα γίνει κομμάτι της ίδιας της καθημερινότητας σου.

Δε χρειάζεται να σου πω τι σημαίνει 1 κεφάλαιο ημερησίως για ένα χρόνο.

Κάνε την πράξη.

Βήμα 3: Κάνε την Τεχνολογία να Δουλεύει για Εσένα

Αν θεώρησες ότι επειδή αναφέρομαι στην καταστροφή της προσοχής εξαιτίας των social και της τεχνολογίας—είμαι και αρνητικός ως προς τη χρήση της, δεν έχεις καταλάβει καλά τι θέλω να πω.

Η τεχνολογία είναι εργαλείο.

Και όπως κάθε εργαλείο έτσι και αυτό πρέπει να το κάνεις να δουλεύει για εσένα.

Αλλιώς χάνει το σκοπό του.

Εκεί είναι και το πρόβλημα μου.

Ποια είναι η τεχνολογική εξέλιξη των βιβλίων; Τα audiobooks.

Είναι το ίδιο με το να κάτσεις αναπαυτικά και να διαβάσεις; Όχι.

Αλλά μπορείς να το εντάξεις ως μέρος της ρουτίνας σου.

Πάρε λοιπόν ένα παράδειγμα από εμένα.

Δεν έχω πάντα χρόνο να διαβάσω όσο θα ήθελα.

Και εδώ με βοηθάει το να ακούω αυτό που θα διάβαζα.

Πήγαινε στη δουλειά. Στο γυμναστήριο. Για περπάτημα.

Και πάρε μαζί σου το βιβλίο στα ακουστικά σου.

Στη βόλτα λοιπόν ή στον κενό χρόνο μεταξύ του να φτάσεις κάπου έχεις τη δυνατότητα να συνεχίσεις το «διάβασμα».

Να και κάπου που είναι χρήσιμη η κίνηση στην Αθήνα.

Αυτό λέγεται ευελιξία και θα σου μιλήσω κάποια στιγμή για το πόσο σημαντική είναι.

Το ζήτημα είναι να αξιοποιείς το χρόνο σου με τρόπο που να σου παρέχει πραγματικό όφελος.

Και αν η καθημερινότητα σου επιτρέπει να διαβάζεις για 10 λεπτά και να το ακούς για 30 λεπτά τότε συνεχίζεις να διαβάζεις και να εξελίσσεις εσένα.

Το πιο σημαντικό δεν είναι το πώς το κάνεις αλλά τι κάνεις μέσα από αυτό.

Βήμα 4: Διάβασε για να Καταλάβεις όχι για να Διαβάζεις

Ο Mortimer J. Adler στο How to Read a Book λέει: «Το πιο σημαντικό πράγμα για την ανάγνωση είναι ότι πρέπει να κατανοείς αυτό που διαβάζεις».

Η κατανόηση είναι μια αμφίδρομη λειτουργία.

Πρέπει να μπορείς να αμφισβητείς αυτά που διαβάζεις και να ψάχνεις περισσότερες απαντήσεις.

Είναι αυτό που λέμε ενεργητική ανάγνωση. Η δέσμευση στη γνώση με άλλα λόγια.

Κάθε κείμενο που διαβάζεις είναι ένας διάλογος ανάμεσα σε εσένα και το συγγραφέα.

Και αν διαβάζεις με ανοιχτό μυαλό και προσοχή, τότε αντί να απορροφάς πληροφορίες συμμετέχεις στη διαδικασία διαμόρφωσης μιας ιδέας.

Θυμήσου μια φορά που ‘κοντοστάθηκες’ και ξαναδιάβασες μια πρόταση επειδή σου προκάλεσε κάτι.

Μια σκέψη, έναν προβληματισμό.

Ακριβώς αυτό είναι το πραγματικό διάβασμα.

Η αλληλεπίδραση μεταξύ αυτού που είσαι και αυτού που θα καταλήξεις μόλις κατανοήσεις αυτό που διαβάζεις.

Υπάρχει όμως και ένα τελευταίο βήμα που αφορά όλα τα παραπάνω και το οποίο οφείλεις να τηρείς στο απόλυτο.

Λέγεται «Συνέπεια».

Όπως και με κάθε τι που καταπιάνεσαι, έτσι και το διάβασμα θα σε ανταμείψει μόνο αν το κάνεις τακτικά και με συνέπεια.

Δεν έχει καμιά σημασία πόσες σελίδες διαβάζεις ή πόσο γρήγορα διαβάζεις.

Αντίθετα είναι σημαντικότερο να δημιουργήσεις μια καθημερινή συνήθεια από την οποία δεν θα παρεκκλίνεις και να τη διατηρήσεις.

Το διάβασμα είναι για το μυαλό ότι η γυμναστική είναι για το σώμα.

Όσο περισσότερο εξασκείς τον μυ του εγκεφάλου σου τόσο περισσότερο θα εξελίσσεται.

Και σιγά σιγά θα παρατηρήσεις πως θα αναζητάς ακόμη πιο περίπλοκα και πιο δύσκολα κείμενα.

Δες το σαν εγκεφαλική και πνευματική γυμναστική.

Αλλά από που ξεκινάς;

Θα σου πω πώς ξεκίνησα εγώ και τι διάβασα.

Τι να Διαβάζεις

Τώρα που εξερευνήσαμε πώς να διαβάζεις, ήρθε η ώρα να αντιμετωπίσουμε το επόμενο μεγάλο ερώτημα: τι πρέπει να διαβάζεις;

Θέλω να πιστεύω πως μέχρι εδώ, έχεις κατανοήσει σε ένα βαθμό το «γιατί να διαβάζεις» και το «πώς να διαβάζεις».

Αλλά έχει σημασία να μιλήσουμε και για το «τι να διαβάζεις».

Ή μάλλον, τι διαβάζω εγώ και έχει αλλάξει ολοκληρωτικά η ζωή μου.

Θέλω να καταλάβεις πως δεν υπάρχει συγκεκριμένη λίστα που μπορείς να ξεκινήσεις να διαβάζεις.

Εσύ πρέπει να βρεις τι σου αρέσει. Το διάβασμα είναι προσωπική υπόθεση.

Όπως ακριβώς είναι και η απόκτηση γνώσης.

Αρχικά πρέπει να βρεις τι σου κινεί την περιέργεια.

Και όχι δεν προτείνω να μπεις στο Google και να γράψεις «Τα τοπ 20 βιβλία που πρέπει να διαβάσεις μέχρι το τέλος της ζωής σου»

Αυτό θα ήταν βλακεία.

Δεν πρέπει να νιώθεις υποχρέωση το διάβασμα.

Αλλιώς είναι μάταιο και επιστρέφεις στη νοοτροπία του σχολείου.

Γι αυτό και σου ξαναγράφω πως εγώ θα σου δώσω τη διαδρομή που ακολούθησα εγώ.

Μπορείς να τη δοκιμάσεις ή και να την αναμείξεις με τα δικά σου ενδιαφέροντα.

1. Βιβλία που Προκαλούν τον Τρόπο που Σκέφτεσαι

Πρέπει να μάθεις να αμφισβητείς.

Να προκαλείς τον εαυτό σου και τη σκέψη σου μέσα από διαφορετικές οπτικές γωνίες.

Να βλέπεις τον κόσμο διαφορετικά από τι οι περισσότεροι γύρω σου.

Είναι ένα πραγματικό εργαλείο προσωπικής ανάπτυξης.

Η ικανότητα να αμφισβητείς τη δική σου κοσμοθεωρία.

Και αν είναι κάτι που σε ενδιαφέρει ορίστε μερικά βιβλία:

·         What I Believe – Bertrand Russell

·         Thus Spoke Zarathustra – Friedrich Nietzsche

·         Meditations – Marcus Aurelius

·         The Prince – Nicolo Machiavelli

2. Βιβλία που Εμπνέουν τη Δράση

Αφού δημιουργήσεις μια δική σου προσέγγιση μέσα από την αμφισβήτηση και εκπαιδεύσεις το μυαλό σου να σκέφτεται πέρα από αυτό που έχει μπροστά του—σειρά έχει η δράση.

Χρειάζεσαι βιβλία που στόχο έχουν να σε ωθήσουν σε δράση.

Να σου δώσουν δηλαδή αυτό το «σπρώξιμο» να δοκιμάσεις κάτι καινούργιο.

Και αν είναι κάτι που σε ενδιαφέρει ορίστε μερικά βιβλία:

·         Atomic Habits – James Clear

·         How to Win Friends and Influence People – Dale Carnegie

·         Never Split the Difference – Chris Voss

3. Βιβλία που Τροφοδοτούν τη Φαντασία σου

Φυσικά το διάβασμα δεν αφορά μονάχα την απόκτηση γνώσεων ή την ανάπτυξη δεξιοτήτων.

Μερικές φορές σε βοηθάει στο να αποδράσεις.

Ακόμα και αν αυτό γίνεται μέσα από μια φανταστική ιστορία ή μυθοπλασία.

Η μυθοπλασία το πετυχαίνει αυτό όσο τίποτε άλλο.

Και ακόμα και μέσα από εκεί μπορείς να εντοπίσεις μια δόση αλήθειας.

Και αν είναι κάτι που σε ενδιαφέρει ορίστε μερικά βιβλία:

·         1984 – George Orwell

·         Brave New World – Aldus Huxley

·         The Idiot – Fyodor Dostoyevsky

4. Βιβλία που σου Χτίζουν μια Δεξιότητα

Πρέπει να αξιοποιήσεις το διάβασμα και προς όφελος σου.

Είναι μαγικό πόσα πράγματα μπορείς να μάθεις διαβάζοντας.

Πόσες δεξιότητες μπορείς να αποκτήσεις.

Πόσο μπορείς να εξελίξεις αυτό που ήδη είσαι.

Το είπα και στην αρχή πως το διάβασμα είναι ένα εργαλείο προς την απόκτηση γνώσης.

Και αν είναι κάτι που σε ενδιαφέρει ορίστε μερικά βιβλία:

·         The Lean Startup – Eric Ries

·         Deep Work – Cal Newport

·         48 Laws of Power – Robert Greene

·         Think and Grow Rich – Napoleon Hill

Πριν κλείσουμε θέλω να σε αφήσω με αυτό

«Γιατί να αφήσεις μια λάθος συνήθεια που σου έμαθαν κάποτε να σε σταματήσει από το να βρεις το σωστό τρόπο;»

Αυτό ακριβώς συνέβη στους περισσότερους μας με το διάβασμα.

Για αυτόν ακριβώς το λόγο είναι σημαντικό να μάθεις γιατί, πώς και τι να διαβάζεις.

Γιατί μόνο έτσι θα καταφέρεις να αλλάξεις το πώς αντιλαμβάνεται ο εγκέφαλος σου τη συγκεκριμένη ασχολία.

Αντί λοιπόν να διαβάζεις για να περάσεις τις εξετάσεις και μετά να ξεχνάς τα πάντα χάνοντας την οποιαδήποτε μορφή γνώσης, ξεκίνα να διαβάζεις για να εξελίξεις εσένα.

Μπες βαθύτερα στο νόημα, αμφισβήτησε αυτό που διαβάζεις και ψάξε περισσότερες απαντήσεις ώστε να δημιουργήσεις επιχειρήματα.

Αξιοποίησε το διάβασμα για να εξελίξεις τη σκέψη σου.

Για να εξελίξεις τις δεξιότητες σου.

Για να αποκτήσεις απαντήσεις στα ερωτήματα σου.

Ακόμα και για να ξεφύγεις από την καθημερινότητα σου αν το έχεις ανάγκη.

Αλλά ξεκίνα να διαβάζεις.

Μην γίνεις ακόμα ένα άτομο με μια κατεστραμμένη προσοχή.

Άλλωστε, σπάνια αυτό που κάνουν οι περισσότεροι είναι και το σωστό.

Γιατί ο άνθρωπος που δεν θέλει να διαβάσει δεν μπορεί να έχει πλεονεκτήματα απέναντι σε εκείνον που δεν μπορεί να διαβάσει.

Αυτό είπε ο Mark Twain.

Και αν δεν τον γνωρίζεις είναι άλλος ένας λόγος γιατί πρέπει να αρχίσεις το διάβασμα.

Αυτός είναι ο τρόπος

Τα λέμε την επόμενη φορά.

---

Εάν διαβάζοντας το άρθρο νιώθεις την νιώθεις την ανάγκη επιτέλους να αρχίσεις να διαβάζεις και να μαθαίνεις σωστά, θα χαρώ να σε καθοδηγήσω σε αυτήν την προσπάθεια μέσα από μια συνεδρία reverse-coaching.

Τι είναι το reverse-coaching; Είναι αυτό ακριβώς που χρείαζεσαι και κάτι παραπάνω ακόμα.

Στείλε μου μήνυμα ή μπες στη λίστα αναμονής για τη θέση σου από την σελίδα μου (Δούλεψε μαζί μου)